De Citadel

Uitgangspunt voor het ontwerp van de Citadel in Almere is de opvatting dat het stadshart van de nieuwe stad historische referenties nodig heeft zonder te vervallen in historiserend bouwen. De Portzamparc laat zich inspireren door het stadskasteel.

Twee kruisende loopstraten scheiden het complex in vier kwadranten met onderin winkels en boven woningen. De commerciële ruimten zijn modernistisch vormgegeven met vlakke glasgevels, die zich terugtrekken onder een strook beton in warm bruin. De glazen wanden vormen ternauwernood een barrière tussen in- en exterieur van de winkels. Het publiek wordt letterlijk aangezogen. Bij het begin van elke loopstraat buigen de gevels iets naar binnen, zodat de straat zich vlak achter de toegang verbreedt en mensen nieuwsgierig maakt naar wat zich in eerste instantie aan hun oog onttrekt. De overkragende betonnen strook heeft een onregelmatig horizontaal reliëf; een weergave van de aardlagen die de passanten diep onder zich verborgen weten. Een lap grond is als het ware tot boven de winkelgalerij opgeheven om de basis te vormen voor het ‘vliegend tapijt’ dat zich over de etalages uitspreidt. Het tapijt vertaalt De Portzamparc naar een welvend gazon, waarmee hij aan de begraasde meenten herinnert die traditioneel het centrum van dorpen vormen. Aan de buitenranden van het groene laken plaatste hij op drie kwadranten rijtjeswoningen met platte daken, die qua diepte, breedte en hoogte verspringen. De verschillende tinten baksteen of stuc zorgen voor verdere differentiatie. Vanaf de straat zien we een kartelend beeld, dat de suggestie versterkt dat het om een stadskasteel gaat, omringd door kantelen. In het vierde kwadrant is een warenhuis gevestigd. Daar welft het groene gazon omhoog en omsluit een gebogen raampartij. Een boven de straat uitstekend terras biedt een machtig uitzicht. Tot slot staat, centraal in het ensemble, een toren van zes lagen met één appartement per verdieping en een afzonderlijke lift naar elke woning. Met dit ‘donjon’ is het ensemble compleet.

Architectenbureau's: Atelier Christian de Portzamparc
Project architecturen: Christian de Portzamparc
Opdrachtgever: gemeente Almere, MAB Development, Blauwhoed Eurowoningen
Bouwer: Boele & Van Eesteren
Realisatie: 2006